برنامه ترویجی نسل آینده

//برنامه ترویجی نسل آینده
1- موزه علوم و فناوری فضایی/ماکت ماهواره
2- آزمایشگاه فضایی مدارس
3- دوره‌های عمومی مدارس
4- پروژه‌ی بین‌المللی مدرسه‌ی انیشتین

1- موزه علوم و فناوری فضایی/ماکت ماهواره

چكيده

ماهواره، یا «قمر مصنوعی»، به دستگاهی اطلاق می گردد که با توجه به هدف موردنظر توسط حامل فضایی در مداری مشخص قرار می‌گیرد و حول زمین یا سیارات دیگر حرکت می‌کند. ماهواره­ها سیگنال‌های آنالوگ و ديجيتال موجود روي يک فرکانس راديويي را دريافت کرده، قدرت آن را افزايش می‌دهند و سپس به‌سوی زمين روانه می‌کنند. مزاياي ماهواره سبب شده تا به‌عنوان مناسب‌ترین بستر ارتباطي در نقاط خاص و يا دورافتاده که دسترسي به بسترهاي زميني سخت و يا غیرممکن است تبديل شود. ازجمله مهم‌ترین کاربردهای ماهواره‌ها می‌توان مخابرات، ناوبری، تصویربرداری، بررسی منابع زمینی، مدیریت بحران، هواشناسی، پژوهش­های علمی تحقیقاتی، کاربردهای نظامی و جاسوسی را نام برد. بدون وجود ماهواره بسیاری از پژوهش­های علمی و تخصصی که در آزمایشگاه‌های مستقر در فضا انجام می‌شود، هرگز نمی‌توانست روی کره زمین جنبه عملی به خود گیرد.

این ماکت، ماکت ماهواره ایرانی می باشد که نتیجه طراحی و محاسبات دانشمندان دانشگاه های برتر ایران است و به سفارش موزه ملی علوم و فناوری، با هدف ترویج فرهنگ علوم و صنایع فضایی در کشور، در آزمایشگاه تحقیقات فضایی، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی طراحی و ساخته شد.

اهداف

هدف از ساخت ماکت ماهواره، آموزش و ترویج فرهنگ فضایی شامل مباحث زیر می‌باشد:
1- آشنایی با ساختار ماهواره از طریق ماکت با ابعاد واقعی و شامل تمام المان‌ها و اجزاء ماهواره.
2- آشنایی با کاربردهای ماهواره ها
3- آشنایی با چگونگی عملکرد این سامانه های فضایی

مراحل انجام طرح

1- بازنگری و نهایی نمودن طراحی
2- سفارش قطعات
3- سفارش ساخت قطعات
4- مونتاژ
5- تست و رفع نواقص

 

6- بسته‌بندی
7- تهیه و تکثیر مواد آموزشی
8- ارسال تجهیزات
9- نصب و راه­اندازی
10- تست، راه اندازی و بهره برداری

 طبقه اول ماکت، بخش تجهیزات (شکل1)

– دریافت‌کننده سیگنال GPS
– دو پک باتری
– 2 IMU
– 4 چرخ عکس‌العملی
– 4 سنسور خورشید
– یک آنتن GPS
– سه مگنتورکر

طبقه دوم بخش تجهیزات الکترونیکی (شکل2)

– بردهای باند S
– بردهای باند X
– برد تأمین‌کننده توان
– برد C&DH
– دو استوانه اطراف آنتن‌های باند S
– آنتن باند X (آنتن مخروطی)

طبقه سوم بخش بار محموله (شکل 3)

– بار محموله دوربین با پوشش محافظ آن
– سنسور ستاره‌ای به همراه پوشش آن
– دو سنسور خورشید
– دو عدد مگنتومتر روی سازه‌های خرپا متصل شده است
– دو سازه خرپا به‌منظور تقویت اسکلت ماهواره

سایر تجهیزات: (شکل‌های 4، 5 و 6)

– دیواره‌ها سازه honey comb دارند.
– 3 پنل در اطراف، آرایه‌های خورشیدی هستند
– یک آنتن GPS نیز روی صفحه خورشیدی
– آداپتور متصل‌کننده بدنه به پرتابگر

2- آزمایشگاه فضایی مدارس

چكيده

آزمایشگاه تحقیقات فضایی دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی قریب به 15 سال پیش وارد عرصه فضایی کشور شده و سابقه‌ای درخشان از ابتکارات و محصولات را تاکنون در پیشینه خود به ثبت رسانده است. یکی از محورهای اصلی فعالیت این آزمایشگاه از بدو تأسیس برنامه‌ریزی و فعالیت مستمر در جهت توسعه و تقویت فرهنگ علوم و تکنولوژی فضایی در بین دانش آموزان بوده است. تدوین و اجرای دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت در مقاطع مختلف تحصیلی، طراحی و ساخت تجهیزات با هدف آموزش مفاهیم و اصول علمی مهندسی فضایی به دانش آموزان ازجمله فعالیت‌های این آزمایشگاه بوده‌اند.
مجموعه­ای از استندهای آزمایشگاهی، دستورالعمل­های انجام آزمایش‌ها، نرم‌افزارها و سرفصل­های آموزشی جهت آموزش مفاهیم علوم و فناوری‌های فضایی به دانش آموزان و نوجوانان، در قالب “آزمایشگاه فضایی مدارس “طراحی، تولید و تدوین شده­اند.
اولین “آزمایشگاه فضایی مدارس” با حمایت معاونت فنی ریاست جمهوری و مرکز ملی فضایی ایران توسط آزمایشگاه تحقیقات فضایی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، با هدف ترویج فرهنگ علوم و فن­آوری فضایی در کشور، در پاییز سال 1397 در پژوهشسرای امیرکبیر، آموزش پرورش ناحیه 3 تهران، تجهیز و راه اندازی گردید.

اهداف

هدف از طراحی و ساخت استندهای آزمایشگاهی، آموزش مفاهیم علوم و فناوری‌های فضایی به دانش آموزان و نوجوانان از طریق کارهای عملی، می باشد.
آزمایشگاه فضایی مدارس شامل 6 بخش زیر است:

  1. بخش ارائه مطالب تئوری در قالب فیلم­، عکس، اسلاید
  2. تصاویر سه بعدی، نماهای بصری و پوستر معرفی اجزای سامانه های فضایی
  3. شبیه ساز حرکت سیارات در منظومه شمسی و پوستر شبیه‌ساز منظومه شمسی
  4. آزمایش شبیه‌ساز محیط خلأ
  5. آزمایش شبیه‌ساز میدان مغناطیسی
  6. آزمایش شبیه‌ساز حرکت وضعی ماهواره­ها

 

مراحل انجام طرح

  1. بازنگری طراحی و ساخت شبیه سازهای آزمایشگاهی مورد نیاز
  2. خرید تجهیزات آزمایش ها
  3. شناسایی، تعمیر و آماده سازی محل

– انتخاب محل تجهیز آزمایشگاه
– آماده سازی و تعمیر اتاق
– طراحی چیدمان و نماهای بصری
– سفارش و خرید تجهیزات
– نصب و راهاندازی تجهیزات اتاق
تدوین جزوات آموزشی و دستورالعملهای آزمایشی

  1. آموزش مدرسین
  2. نصب تجهیزات و راه اندازی آزمایشگاه

شبیه ساز میدان مغناطیسی و حرکت وضعی ماهواره

حلقه‌های هلمهولتز میدانی یکنواخت (چه اندازه و چه جهت) و درعین‌حال قابل پیش‌بینی در محدوده‌ای از فضا تولید می­کند. میدان مغناطیسی حلقه­ها در دو بعد در محدوده‌ای خاص از فضا میدان مغناطیسی زمین را از بین برده و میدان جدید با اندازه موردنیاز را ‌تولید می­کند.
حلقه‌های هلمهولتز در تست ابزارهای سنجش بزرگی میدان‌های الکترومغناطیس مانند اسیلوسکوپ-ها، تست رادارها و سونارها، تعیین میزان پاسخگویی سطوح در مقابل میدان‌های خارجی، تعیین ضرایب گذردهی و پذیرفتاری مغناطیسی سطوح با جنس مختلف (مخصوصاً مواد نانو و نوترکیب) و… کاربرد دارد. در عرصه صنایع فضایی نیز هر جا میدان مغناطیسی مطرح است؛ می‌توان از شبیه‌ساز میدان مغناطیسی نیز استفاده کرد. تست و تعیین دوپل مغناطیسی مگنتورکرها، تست و تعیین میزان حساسیت سنسورها و آنتن‌ها نسبت به امواج الکترومغناطیس و میدان‌های مغناطیسی، سمت‌وسو دادن و هدایت پرتوهای ذرات باردار و سنگین در دستگاه‌های شبیه‌ساز محیط تابشی فضا، کاربردهای شبیه‌ساز میدان مغناطیسی یا حلقه‌های هلمهولتز است.

شبیه ساز محیط خلاء

محفظه‌ای كه محتوي هيچ جسم مادي حتي هوا نباشد، محفظه خلأ ناميده مي­شود. يک سيستم خلأ مجموعه‌ای متشکل از پمپ‌ها، محفظه، فشارسنج‌ها، شيرها، اتصالات دائمي و غیردائمی (فلنج­ها) و لوله­هاي متصل‌کننده آن‌ها به يکديگر است. پمپ خلأ برای كاهش فشار گاز در یك حجم معین و به‌عبارت‌دیگر برای كاهش چگالی گاز به كار می‌رود.

3- دوره‌های عمومی مدارس

دوره‌های آموزشی برگزار شده در سال 1395

1 ابتدایی آئین روشن 16 آذرماه 1395 33 نفر تصویر
2 ابتدائی آئین روشن 20 آذرماه 1395 30 نفر تصویر
3 دبستان مصباح علم 30 آذرماه 1395 26 نفر تصویر
4 دبستان مصباح علم 1 دی‌ماه 1395 26 نفر تصویر
5 دبستان عبدصالح 6 دی‌ماه 1395 20 نفر تصویر
6 ابتدایی آئین روشن 11 دی‌ماه 1395 34 نفر تصویر
7 دبستان عبدصالح 13 دی‌ماه 1395 27 نفر تصویر
8 دبیرستان حضرت زینب (س) 20 دی‌ماه 1395 35 نفر تصویر
9 دبیرستان حضرت زینب (س) 22 دی‌ماه 1395 31 نفر تصویر
10 دبیرستان حضرت زینب (س) 25 دی‌ماه 1395 36 نفر تصویر
11 دبیرستان حضرت زینب (س) 27 دی‌ماه 1395 31 نفر تصویر
12 کادر دبستان شهید دکتر بهشتی 30 دی‌ماه 1395 18 نفر تصویر
13 دبیرستان امام جعفرصادق (ع) 5 بهمن‌ماه 1395 28 نفر تصویر
14 دبیرستان امام جعفرصادق (ع) 6 بهمن‌ماه 1395 29 نفر تصویر
15 دبستان غیردولتی فرهنگ 9 بهمن‌ماه 1395 23 نفر تصویر
16 دبستان غیردولتی فرهنگ 12 بهمن‌ماه 1395 23 نفر تصویر
17 دبستان غیردولتی فرهنگ 13 بهمن‌ماه 1395 23 نفر تصویر
18 دبستان شهید بهشتی 16 بهمن‌ماه 1395 32 نفر تصویر
19 دبستان دانشجو 23 بهمن‌ماه 1395 21 نفر تصویر
20 دبستان غیردولتی فرهنگ 7 اسفندماه 1395 23 نفر تصویر
21 دبستان غیردولتی فرهنگ 10 اسفندماه 1395 23 نفر تصویر
22 دبستان غیردولتی فرهنگ 11 اسفندماه 1395 23 نفر تصویر
23 دبیرستان صالحین 22 اسفندماه 1395 24 نفر تصویر
24 دبیرستان صالحین 22 اسفندماه 1395 29 نفر تصویر

دوره‌های آموزشی برگزار شده در سال 1394

1 دبستان راهبرد دانش 1 آذرماه 1394 20 نفر
2 دبستان راهبرد دانش 3 آذرماه 1394 20 نفر تصویر
3 دبستان غیرانتفاعی ولیعصر 8 آذرماه 1394 20 نفر تصویر
4 مجتمع آموزشی ثامن‌الائمه 9 آذرماه 1394 20 نفر تصویر
5 دبیرستان نمونه دولتی رازی 22 آذرماه 1394 25 نفر تصویر
6 مجتمع آموزشی دخترانه توسعه 23 آذرماه 1394 20 نفر تصویر
7 دبیرستان امام صادق (ع) 24 آذرماه 1394 22 نفر تصویر
8 دبیرستان نمونه دولتی رازی 25 آذرماه 1394 30 نفر تصویر
9 دبیرستان امام صادق (ع) 28 آذرماه 1394 28 نفر تصویر
10 مجتمع آموزشی حضرت امیر (ع) 6 دی‌ماه 1394 22 نفر
11 دبستان دخترانه یزدان مهر 23 دی‌ماه 1394 23 نفر تصویر
12 دبیرستان آئین روشن 6 بهمن‌ماه 1394 28 نفر تصویر
13 مجتمع آموزشی حضرت امیر(ع) 13 بهمن‌ماه 1394 18 نفر
14 دبیرستان امام صادق (ع) 17 بهمن‌ماه 1394 22 نفر تصویر
15 دبیرستان فتح شاهد 18 بهمن‌ماه 1394 22 نفر تصویر
16 دبیرستان دکتر محمود افشار 20 بهمن‌ماه 1394 30 نفر
17 دبیرستان فتح شاهد 25 بهمن‌ماه 1394 17 نفر
18 دبیرستان امام صادق (ع) 27 بهمن‌ماه 1394 25 نفر تصویر
19 پژوهشسرای دانش‌آموزی صدرا 28 بهمن‌ماه 1394 30 نفر تصویر
20 مجتمع آموزشی حضرت امیر 28 بهمن‌ماه 1394 30 نفر تصویر
21 پژوهشسرای دانش‌آموزی صدرا 2 اسفندماه 1394 33 نفر

دوره‌های آموزشی برگزار شده در سال 1393

1 دبیرستان مهرآسا 6 اردیبهشت‌‌ماه 1393 20 نفر تصویر
2 دبستان پسرانه دولتی شرف 2 آذرماه 1393 20 نفر تصویر
3 دبیرستان حضرت زینب (س) 12 آذرماه 1393 29 نفر تصویر
4 دبیرستان حضرت زینب (س) 16 آذرماه 1393 24 نفر تصویر
5 دبستان پسرانه غیردولتی پیروز 26 آذرماه 1393 29 نفر تصویر
6 دبستان پسرانه دولتی شرف 6 دی‌ماه 1393 23 نفر
7 دبستان پسرانه دولتی شرف 7 دی‌ماه 1393 22 نفر تصویر
8 هنرستان کاردانش شهید اندرزگو 24 دی‌ماه 1393 14 نفر
9 دبیرستان غیردولتی نوآور 28 دی‌ماه 1393 30 نفر
10 دبستان غیردولتی مصباح علم 5 بهمن‌ماه 1393 15 نفر
11 دبیرستان مشکات شاهد 11 بهمن‌ماه 1393 32 نفر تصویر
12 دبیرستان کمال 13 بهمن‌ماه 1393 29 نفر تصویر
13 دبیرستان کمال 19 بهمن‌ماه 1393 26 نفر
14 دبیرستان سرای دانش 3 اسفندماه 1393 23 نفر تصویر

دوره‌های آموزشی برگزار شده در سال 1392

1 مدرسه گل مریم 5 آبان‌ماه 1392 37 نفر تصویر
2 دبستان دکتر حسابی 3 آذرماه 1392 13 نفر تصویر
3 دبیرستان ایثار شاهد 9 آذرماه 1392 20 نفر تصویر
4 دبستان دخترانه عدل 10 آذرماه 1392 30 نفر تصویر
5 مدرسه حضرت زینب (س) 11 آذرماه 1392 28 نفر تصویر
6 دبیرستان طوبی 12 آذرماه 1392 12 نفر تصویر
7 دبستان شفاعت 13 آذرماه 1392 22 نفر تصویر
8 راهنمایی علامه حلی 16 آذرماه 1392 28 نفر تصویر
9 دبستان عمل 17 آذرماه 1392 37 نفر تصویر
10 دبیرستان علوم نو 18 آذرماه 1392 18 نفر
11 دبستان شفاعت 20 آذرماه 1392 26 نفر تصویر
12 دبیرستان دخترانه آئین روشن 21 آذرماه 1392 27 نفر تصویر
13 راهنمایی حضرت زینب (س) 24 آذرماه 1392 30 نفر تصویر
14 دبیرستان حضرت زینب (س) 25 آذرماه 1392 25 نفر تصویر
15 دبیرستان دکتر افشار 26 آذرماه 1392 45 نفر تصویر
16 دبیرستان ایثار شاهد 27 آذرماه 1392 14 نفر تصویر
17 دبستان شفاعت 1 دی‌ماه 1397 30 نفر تصویر
18 دبیرستان فرهنگ آموزش 28 دی‌ماه 1392 17 نفر تصویر
19 دبیرستان دخترانه سجادیه 30 دی‌ماه 1392 38 نفر تصویر
20 دبیرستان حضرت زینب (س) 7 بهمن‌ماه 1392 20 نفر تصویر
21 دبیرستان دخترانه آئین روشن 12 بهمن‌ماه 1392 23 نفر تصویر
22 دبستان معاد 12 اسفندماه 1392 26 نفر تصویر
23 دبستان شفاعت 13 اسفندماه 1392 31 نفر تصویر

دوره‌های آموزشی برگزار شده در سال 1391

1 مدرسه راهنمایی ایران 16 فروردین‌ماه 1391 30 نفر تصویر
2 دبستان هدایت 15 فروردین‌ماه 1391 22 نفر تصویر
3 دبستان هدایت 16 بهمن‌ماه 1391 28 نفر تصویر
4 دبستان هدایت 6 اسفندماه 1391 26 نفر تصویر
5 دبستان هدایت 7 اسفندماه 1391 25 نفر تصویر
6 دبستان هدایت 14 اسفندماه 1391 17 نفر تصویر
7 دبیرستان ایثار شاهد 22 اسفندماه 1391 22 نفر تصویر

دوره‌های آموزشی برگزار شده در سال 1390

1 مدرسه راهنمایی حضرت زینب(س) 9 بهمن‌ماه 1390 25 نفر
2 مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) 11 بهمن‌ماه 1390 27 نفر
3 دبیرستان ایثار 12 بهمن‌ماه 1390 27 نفر
4 مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) 18 بهمن‌ماه 1390 30 نفر
5 مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) 23 بهمن‌ماه 1390 28 نفر
6 مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) 1 اسفندماه 1390 30 نفر
7 مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) 6 اسفندماه 1390 28 نفر
8 دبیرستان طوبی 9 اسفندماه 1390 25 نفر
9 مدرسه راهنمایی ثامن‌الائمه 10 اسفندماه 1390 18 نفر
10 مدرسه راهنمایی حضرت زینب (س) 16 اسفندماه 1390 24 نفر
11 مدرسه راهنمایی طلوع 17 اسفندماه 1390 25 نفر
12 دبیرستان ایثار 20 اسفندماه 1390 30 نفر
13 دبیرستان شمیم 22 اسفندماه 1390 24 نفر
14 دبیرستان آئین 22 اسفندماه 1390 24 نفر

4- پروژه‌ی  بین‌المللی مدرسه‌ی انیشتین

معرفی آزمایشگاه تحقیقات فضایی و گروه IAS

آزمایشگاه تحقیقات فضایی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، در راستای گسترش فعالیت‌های مرتبط با علوم و فناوری فضایی و لزوم پرداختن به تحقیقات زیربنایی و همچنین تقویت فرهنگ فضایی در بین اقشار مختلف جامعه و توسعه همکاری های بین‌المللی، در سال  1385 در دانشکده مهندسی هوافضا دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تأسیس و راه‌اندازی شد.
یکی از محورهای اصلی فعالیت این آزمایشگاه از بدو تأسیس، برنامه ریزی و فعالیت مستمر در جهت توسعه و تقویت علوم و تکنولوژی فضایی در بین دانش‌آموزان بوده است. از جمله فعالیت‌های این آزمایشگاه  در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
– تجهیز و راه‌اندازی ” آزمایشگاه فضایی مدارس” در پژوهشسرای امیرکبیر، آموزش و پرورش منطقه 3 تهران
– تدوین و اجرای دوره‌های آموزشی کوتاه مدت در مقاطع مختلف تحصیلی
– طراحی و ساخت تجهیزات با هدف آموزش مفاهیم و اصول مهندسی فضایی به دانش آموزان

گروه تحقیقات بین رشته‌ای نجوم و فضا (IAS)  در سال 1397 به عنوان یکی از شاخه‌های آزمایشگاه تأسیس شد. با توجه به ارتباط تنگاتنگ این علوم و از آنجا که نجوم بستر عملکردی و کاوش بسیاری از پروژه‌های فضایی است، حرکت در این ساحت بین رشته‌ای جزو لاینفک طراحی و توسعه فضاپیماها و ماهواره‌ها قلمداد می‌شود. یکی از اهداف مهم در گروه IAS نیز، ترویج علم و تعریف پروژه‌های بین المللی در این زمینه است تا با همکاری با مراکز علمی در سراسر جهان و استفاده از تجارب آن‌ها، اعتباری متفاوت را در ساحت ترویج علم برای کشور به ارمغان آوریم.

پروژه‌ی  بین‌المللی مدرسه‌ی انیشتین

اتحادیه‌ی بین‌المللی نجوم در سال 2019 به مناسبت صدمین سالگرد تأسیس با اهداف علمی- ترویجی مفاهیم مرتبط با فزیک و نجوم، پروژه‌هایی را در سراسر جهان مطرح نموده است که یکی از آن‌ها مدرسه انیشتین (Einstein school)  است.
این پروژه با هدف تفهیم ابعاد مختلف نظریه نسبیت اینشتین با زبانی شیوا و قابل فهم به دانش‌آموزان طراحی شده است. دانش‌آموزان مقاطع و سنین مختلف تحصیلی می‌توانند با شرکت در این پروژه، با نظریه نسبیت عام اینشتین آشنا شوند و در عین حال آگاهی مناسبی را از مفاهیم مرتبط و آزمایش‌ها و دستاوردهای این نظریه‌ی انقلابی در فیزیک کسب نمایند.
گروه IAS به عنوان مجری و برگزار کننده‌ی این پروژه‌ی جهانی در تعامل با اتحادیه‌ی بین‌المللی نجوم، همگام با دیگر نهادهای علمی در سراسر جهان، مدرسه اینشتین را در قالب برنامه‌های متنوع متناسب با مخاطب و منعطف با نیاز مدارس و مراکز آموزشی در کشور طراحی نموده است. مدارس اینشتین در قالب کارگاه‌های آموزشی، سخنرانی، پخش فیلم و انجام آزمایش‌های علمی و عملی برای دانش‌آموزان مقاطع مختلف توسط تیم مجرب ما در آزمایشگاه فضایی تمهید و اجرا می‌گردد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با متخصصین و همکاران آزمایشگاه با ما در تماس باشید.

مجری: گروه تحقیقات بین رشته‌ای نجوم و فضا (IAS)، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، (دانشکده مهندسی هوافضا-آزمایشگاه تحقیقات فضایی)

زیرنظر: اتحادیه‌ی بین‌المللی نجوم ( IAU )

2019-03-02T20:50:01+00:00

Contact Info

Space Research Laboratory, Aerospace Engineering Faculty, K. N. Toosi University of Technology, Daneshgah Blvd., Ehsan Exit, East Zeynoddin Highway, Tehran, Iran

Phone: +98 21 77334133

Fax: +98 21 73064234

Web: Spacerl

Recent Posts